Bệnh Sởi Lây Qua Những Đường Nào? Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Phòng Tránh

Bệnh sởi là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến với tốc độ lây lan nhanh, đặc biệt ở trẻ nhỏ chưa được tiêm phòng đầy đủ. Việc hiểu rõ về con đường lây nhiễm, triệu chứng và biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình.

Bệnh sởi lây qua những đường nào?

Sởi do virus thuộc họ Paramyxoviridae gây ra, chủ yếu lây qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, virus sẽ theo các giọt bắn li ti phát tán vào không khí. Người khỏe mạnh chỉ cần hít phải những giọt dịch này cũng có nguy cơ nhiễm bệnh.

Ngoài ra, virus sởi có thể tồn tại trên các bề mặt trong một khoảng thời gian ngắn. Nếu chạm tay vào bề mặt có chứa virus rồi đưa lên mũi, miệng mà chưa rửa sạch, bạn cũng có thể bị lây nhiễm.

Bệnh sởi có khả năng lây lan mạnh trong môi trường đông người như trường học, nhà trẻ, bệnh viện hay khu dân cư đông đúc.

Người mắc bệnh có thể truyền virus từ trước khi phát ban vài ngày đến khoảng một tuần sau khi ban xuất hiện. Nếu không có biện pháp phòng ngừa, bệnh sởi rất dễ bùng phát thành dịch, đặc biệt ở những khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp.

Triệu chứng và diễn biến của bệnh sởi

Bệnh sởi thường kéo dài 7 – 10 ngày, trải qua hai giai đoạn chính:

1. Giai đoạn khởi phát

• Sốt cao 39-40 độ C, kèm theo ho nhiều, chảy nước mũi, đỏ mắt
• Biếng ăn, tiêu chảy, mệt mỏi
• Trẻ nhỏ có thể quấy khóc, lừ đừ
• Giai đoạn này kéo dài khoảng 3-5 ngày trước khi phát ban xuất hiện

2. Giai đoạn phát ban

• Ban sởi xuất hiện dưới dạng nốt tròn hoặc bầu dục, đường kính 1-2 mm
• Ban mọc theo thứ tự: sau tai → mặt → thân mình → chân
• Khi ban lan rộng, người bệnh có thể vẫn sốt cao, ho kéo dài
• Ban nhạt dần sau khoảng một tuần, để lại vết thâm trên da trước khi biến mất hoàn toàn

Biến chứng nguy hiểm của bệnh sởi

Dù đa số trường hợp có thể tự khỏi, bệnh sởi vẫn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Ở trẻ nhỏ: Nguy cơ viêm phổi, viêm thanh quản, tiêu chảy kéo dài, viêm tai giữa gây chảy mủ tai, suy dinh dưỡng.
• Ở người lớn: Viêm não, viêm cơ tim có thể xảy ra.
• Phụ nữ mang thai: Nguy cơ sảy thai, sinh non, thai nhi bị dị tật.

Cách xử lý khi trẻ bị sởi

Khi trẻ có dấu hiệu mắc sởi, cha mẹ cần theo dõi sát sao và chăm sóc đúng cách để giúp trẻ hồi phục nhanh chóng, đồng thời tránh biến chứng:

• Hạ sốt đúng cách: Sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định, cho trẻ uống nhiều nước.
• Bổ sung dinh dưỡng: Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, tránh mất sức.
• Giữ vệ sinh cơ thể: Không nên kiêng nước, kiêng gió quá mức vì có thể khiến trẻ khó hạ sốt và tăng nguy cơ nhiễm trùng da.

Tuy nhiên, nếu trẻ có dấu hiệu thở nhanh, khó thở, sốt cao kéo dài không hạ, co giật hoặc xuất hiện biến chứng như viêm phổi, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được theo dõi và điều trị kịp thời.

Phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả

Tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa sởi hiệu quả nhất. Theo khuyến cáo, trẻ cần được tiêm vaccine sởi lần đầu tiên khi đủ 9 tháng tuổi để tạo miễn dịch chủ động.

Ngoài ra, cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh như:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
• Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh.
• Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.
• Giữ vệ sinh nhà cửa, khử khuẩn đồ dùng cá nhân.

Bệnh sởi có thể được kiểm soát và phòng tránh nếu thực hiện đúng các biện pháp bảo vệ. Chủ động tiêm phòng và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn và gia đình giảm nguy cơ mắc bệnh.